Wystawa opowiada o polskich mieszkańcach Wolnego Miasta Gdańska, miasta-państwa, które powstało pod protektoratem Ligi Narodów w roku 1920 po przegranej Cesarstwa Niemieckiego w I wojnie światowej. Gdańsk został odłączony od Rzeszy wskutek postanowień traktatu wersalskiego kończącego wojnę, który regulował również inne ważne kwestie: wycofanie się wojsk niemieckich, granice państwowe, ustrój i obywatelstwo. Wolne Miasto Gdańsk, utworzone 15 listopada 1920 roku, istniało do wybuchu II wojny światowej w 1939 roku. Obejmowało, obok samego miasta Gdańsk, większą część ówczesnych powiatów: Gdańskie Wyżyny, Gdańskie Niziny oraz niewielkie fragmenty powiatów wejherowskiego, tczewskiego, elbląskiego, malborskiego, kościerskiego i kartuskiego. W 1934 roku mieszkało tam ok. 408 tysięcy mieszkańców, przeważała ludność niemiecka, Polacy stanowili według różnych danych od 3 do 15% obywateli.
Zdjęcia i teksty składają się w opowieść o polsko-niemieckim sąsiedztwie, pokojowym początkowo współistnieniu Niemców i Polaków oraz antagonizmach narastających po dojściu do władzy nazistów oraz o losach Polaków z Gdańska po wybuchu wojny (plan rozwiązania „polskiego żywiołu” na terenie Pomorza Gdańskiego, miejsca kaźni: Victoria Schule i obóz Stutthof) i po zakończeniu działań wojennych, m.in. o procesie weryfikacji narodowościowej i rehabilitacji.
Ekspozycja będzie prezentowana przy Krakowskim Przedmieściu 32 w Warszawie (przed Pałacem Tyszkiewiczów) do 1 października.
Organizatorzy: Muzeum Historyczne Miasta Gdańska, Urząd Miasta Gdańska; współorganizator: Dom Spotkań z Historią w Warszawie; partnerzy: Fundacja Bowke, Towarzystwo Przyjaciół Gdańska, Muzeum Stutthof w Sztutowie, Poczta Polska S.A.
